Act 28 | GDR | STEP | Ɨ re sɨn yilo yokatonda, sɨn kea yongwatonda da ɨtemb ailan nyɨ re Malta e.

Acts 28

Pol Malta Ailanɨnd Yɨbnonj

1 Ɨ re sɨn yilo yokatonda, sɨn kea yongwatonda da ɨtemb ailan nyɨ re Malta e. 2 Ɨ onggɨt ailan tunggyam rɨgap ma sobijog na kear nomnento, dɨde sɨn komkesa simesime nomnento. Dɨde ket wul atankɨto sowanɨm gɨbɨl bꞌɨrnam, nokɨp onggɨt bibɨrɨnd piro yikenonj re gɨbɨl kɨma na. 3 Ɨ onggɨt wɨnɨnd Pol ket wulbil yomnɨkonj, dɨde ket yoramitonj ɨtani wul kumbɨnd. Onggɨt wɨnɨnd yɨpa negɨrjog guda kɨma gɨrem wul gungarɨt yopendonj onggɨt wulbil ke, dɨde ɨtemb gɨrem Polɨmna yɨmɨnd bꞌeoromkonj dɨde yongkɨndonj. 4 Ɨ re ailan rɨgap ɨtemb gɨrem yɨr yongo Polɨmna yɨm bꞌakanti, ton towalenggyam towalenggyam apurento da, “Ɨtemb rɨga re ɨmɨnjog rɨga uj ondrɨka rɨga e. Sɨ nangga ma jɨ rada ton sɨpa ke yilo yokas, ajɨ meraina dɨmdɨmjog godɨt ke tina negɨr mɨle mɨra yokau dɨde ket maka yɨnjɨkis tinɨm yilo wɨmenam onggɨt gowukoyɨnd.” ^{▼▼28:4Onggɨt ailanɨnd rɨgap ɨja na nony aukenento da ɨta jɨ god ogenaya da dɨmdɨmjog yete re negɨr mɨleyam rɨga wa pɨlɨnd negɨr ma bꞌɨsagɨka yoramiteneny.} 5 Ajɨ Pol ɨtemb gɨrem ti yɨm ke bꞌɨskantonj wul wa. Ɨ ton ket makwa yɨpa nangga negɨr na yokatonj. 6 Sɨ rɨgap ɨja na nony aukɨto da ɨta ton koi tawɨk, o ɨta uj sap totenj. Sɨ ton re pɨnjog na wekenonj tin yɨr ɨpkand. Ajɨ makwa yɨpa nangga negɨr na ti pɨlɨnd aukonj. Sɨ onggɨt penaemb ton towaina nony menamena bꞌengento, ɨ endento da, “Ton re yɨpa god e!” 7 Ademb de yɨpa onggɨtyam ailan mopyam rɨga yɨbnonj nyɨ da Popliyo. Ɨ ti gou kɨpol re wetaweta na yɨbnainonj, dɨde ma yɨpa kɨma na tina gou kɨpol wekenonj demb de rɨkɨnd re sɨn wekenond. Ɨ ton ket sɨn nɨngaukinonj tina met wa, ɨ ton bꞌobogɨl sam kɨma yɨr nɨpkinonj nowa bibɨr kɨma. 8 Onggɨt wɨnɨnd Popliyomna bꞌu re juwar dɨde liya kɨnj kopa ma pena pasɨnd yɨbnonj. Ɨ re Pol ti gatab wumɨr awonj, ton bꞌɨgaronj wɨngɨr wa rɨkɨnd re ton yɨbnonj. Ɨ re ket ton yɨr opmitonj dɨde ti kumbɨnd yɨm aramisinonj, ton ket bꞌogɨl awonj. 9 Ɨ re rɨgap utkundeno onggɨtyam mɨle gatab, ton ket eyento komkesa kopa rɨga onggɨt ailanɨnd, ɨ kopa rɨga re kea bꞌogɨl aukɨto. 10 Ɨ re sɨn nowa mobi kɨma wekenond onggɨt ailanɨnd, ailan rɨgap sɨn ma sobijog na ɨsnawa niyento komkesa mɨle ke. Onggɨt kak ke sɨn ket yɨpa Aleksandrea ke gɨga yokatonda rɨna re gɨbɨl wɨn yowamonj onggɨt ailanɨnd. Ɨ onggɨt gɨga wɨp ke nyɨ ɨrɨki yɨbnonj re Aleksandrea rɨga waina damdam god ma nyɨ na da, ‘Diyoskuros’. ^{▼▼28:10-11 Onggɨt wɨnɨnd Grik kakyɨt wɨngɨrɨnd nɨmog damdam god Kasto ake Poluk ebnonda re kwa towa yɨpa nyɨ ogenaya da Diyoskuros.} Ɨ re sɨn bꞌangonjentondam gɨga nya menonɨm, onggɨt ailan rɨgap sowanɨm ingaenam gasa oramka eyento gɨga wa. Ɨ sɨn ket Malta ailan ke yiwatonda.

Polɨmna Openda Roma wa

12 Ɨ gɨga opendonj Sirakusa taun wa, ɨ demb de nowa bibɨr kɨma wekenond. 13 Ɨ ɨngkenaemb ket kwa gɨga nya wuwond, ɨ ket Regiyo taun wa opektondam. Ɨ ɨspari ke ket rɨb yikenonj re iye gatab kena, sɨ sɨn onggɨt rɨb danda kena wuwond, ngɨrpu onggɨt ɨspari ke ket sɨn opektondam de Potiyoloi taun wa. 14 Ɨ ademb de sɨn nɨnda gar ke utkunda nany dɨde yɨngganwar adarkɨtondam. Ɨ ton ket sɨn nɨngaukɨto ton kɨma yɨpa sande owamam. Ɨ ɨngkenaemb ket sɨn gɨl nya wuwond Roma taun wa. 15 Ɨ nɨnda gar ke utkunda nany dɨde yɨngganwarɨp yepiya re wekenonj Roma taunɨnd, ton kea utkundo sowaina menon gatab. Ɨ ton ket sɨn nya owaskenam nopento nɨnda re de yɨpa tungg Apiyo Maket wa, ^{▼▼28:15Apiyo Maket re yɨpa tungg nyɨ e, ɨtemb re Roma taun ke poti tri (43) kilomita pɨn e.} ɨ kwa nɨnda re bꞌusaya sobijog bꞌɨsonkitto de yɨpa tungg Nowa Wungapu Met wa. ^{▼▼28:15Nowa Wungapu Met re yɨpa tungg nyɨ e, ɨtemb re Roma taun ke poti eit (48) kilomita pɨn e.} Ɨ re Pol ten yɨr anginonj, ton ket Godɨnd sɨteket yɨt yomnonj, dɨde ket ma sobijog na gar ke danda yokatonj.

16 Ɨ re sɨn Roma wa opektondam, Polɨmna yɨr ɨpka mopyamɨt yingawonj tinta wɨmenam yɨpa metɨnd yɨpa ti yɨr ɨtena geja rɨga kɨma.

Pol God ma Yɨt Pɨtapɨta Yomnonj Roma Taunɨnd

17 Ɨ nowa bibɨr kak ke, Pol ket Ju rɨga waina wɨp iyoi rɨga ara emokinonj bꞌeomam. Ɨ re ton bꞌeomkurto, ton ket ten amninonj da, “Kor nany dɨde yɨngganwar! Kon re makwa nangga negɨr na yomnɨkond mera Ju rɨga wa pɨlɨnd, o mera bꞌuwar waina get ke mɨlem pɨlɨnd. Ajɨ Ju rɨgap ken yɨmɨnd nokato Yerusalem taunɨnd, dɨde ket noramito de Roma gabmani rɨgaina yɨm kumb wa. 18 Ɨ re Roma gabmani rɨgap ken nɨsagɨko, ton makwa nangga ujɨm rɨl na yodaro kor pɨlɨnd. Sɨ onggɨt penaemb ton singi aukɨto ken opendam. 19 Ajɨ Ju rɨgap yɨwaineno kor openda gatab. Sɨ kor makwa nangga yɨt na opulitam rɨrɨr awonj, ajɨ ɨna kor yɨpaina nya nɨbnawonj koina kot iyoyɨm de Roma mopyam king Kaisam pɨlwa. Ɨtemb koina singi re ma nok mana da koinajog Ju yɨtam rɨga iyoyɨm de onggɨt kot wa. 20 Sɨ onggɨt rɨl paemb kon wen ara emokinyɨn yɨr ongongɨm dɨde yɨt omnenam. Kon yokatenyɨn re Ju rɨga waina warɨm bꞌogɨl ɨsma e da Keriso opima rɨga wa yɨrkokar takainy dem. Ɨ kon pɨtapɨta amneninyɨn da kemb onggɨtyam warɨm bꞌogɨl ɨsma rɨrɨrkɨp awonj. Sɨ onggɨt paemb kon yu ɨjobɨki nɨbnyɨn.” 21 Ɨ todaka mɨra yomno da, “Sɨn re maka mor gatab peba yokatonda Yuda eriya ke, ɨ dɨde kwa Ju rɨga mera nany dɨde yɨngganwar wɨngɨrɨnd yepiya re wuwenonj Yuda eriya ke makwa yet mor gatab negɨr kɨma yɨt bꞌagenayonj o bꞌusekonj. 22 Ɨ sɨn wumɨr im da komkesa wɨnɨnd rɨga kea usenena yiyeno negɨr yɨt kɨma ɨtemb waina rɨga bobo gatab yepim re Yesund gar ke yokatenyi. Sɨ onggɨt paemb da sɨn bꞌogla mor pɨlke rutkundeninum nangga wumɨr ke nony menamena im mɨbnainy wa gatab.”

23 Sɨ ton yɨpa bibɨr yobagendo Polɨmna yɨt utkundam. Ɨ re onggɨtyam bibɨr awonj, ma yɨpa kɨma bobo rɨga na wuwenonj Polɨm pɨlwa rɨkɨnd re ton yɨbnonj tina yɨt utkundam. Seg ket ton God ma pumb tungg gatab yɨt pɨtapɨta amnenainonj towa nony aukam sɨtawarjog ke ngɨrpu re ket sɨ yimokonj. Ɨ ton ket Yesum gatab pɨtapɨta amninonj Mosemna gog yɨt ke dɨde bageyam waina peba ke, ɨ ɨngkenaemb ket danda kɨma ten ugoinonj Yesund gar ke utkunda ke okatam. 24 Ɨ re ton Polɨmna yɨtkak utkundeno, nɨnda rɨgap re kea Polɨmna yɨtkak ɨmɨnjog ke akatento, ajɨ nɨndap re maka. 25 Ɨ ton towalenggyam towalenggyam Polɨmna yɨtkak gatab bꞌawaenena wuwenonj. Sɨ re ton momta wetaweta aukam aukɨto, Pol ket kikitum yɨtkak apulisinonj da, “Yɨnayɨna Wɨngawɨngat bageyam Isayamna tugɨm ke kea bꞌobogɨl apulisinonj mera bꞌuwar wa pɨlwa. 26 Sɨ Ton Isayand odede yomnonj da,

‘Man meket onggɨt Israel rɨga wa pɨlwa, ɨ ten yɨt tamninyɨt da,
“Wɨn yɨpya ke tutkundenindam, ajɨ makwa opima nony taukindam.
Ɨ dɨde yɨr ke yɨr ongong teyenindam, ajɨ makwa opima wumɨr taukindam.”
27 Mop nokɨp onggɨtyam rɨgaina gar re rogɨlkak im aukanj,
ɨ towaina yɨpya re dum im,
ɨ dɨde towaina yɨr re ɨdoki im.
Nokɨm da ke ton yɨr ongong reyeninem towaina yɨrkɨp ke,
ɨ ke ton rutkundeninem towaina yɨpya ke,
ɨ dɨde ke ton nony raukinem dɨde gar rengenjinem Kor pɨlwa.
Sɨ onggɨt paemb ke Kon ten bꞌogɨl ramnɨkinɨn.’
28 Sɨ wɨda re odede yɨpa wɨp nya kaim God ma yɨt bꞌɨsaindam. Sɨ onggɨt paemb kon wen wumɨr tamninyɨn da yu God yɨtmɨkis onggɨtyam Tina yɨrkokar yɨtkak Tina obagɨki kesa rɨga wa pɨlwa, ɨ ton ket tutkundenanj.” 29 (Awɨr e) ^{▼▼28:29Nɨnda Grik peband da [Ɨ Polɨmna onggɨtyam yɨt seg ke, re Ju rɨgap yiwateno, towa wɨngɨrɨnd ma sobijog soro kɨma na ukoi yɨt bꞌugwatena wuwenonj.]}

30 Ɨ Pol re nɨmog kupka kemag kɨma na yɨbnenenonj yɨpa wulkɨp kɨma ingaena metɨnd. Ɨ ton ket simesime amneneninonj komkesa rɨga yepiya re tin yɨr ongongɨm yopeneno. 31 Ɨ Pol ket God ma pumb tungg gatab yɨt towa pɨtapɨta amnenenainonj, dɨde Yonggyam Yesu Kerisom gatab yɨtkak moga kesa danda kɨma auyaeneninonj. Ajɨ makwa yɨpa rɨgat tin ogoka yiyenonj.